Lojistik Stratejisinin Kurgulanması
Lojistikte nakliye ve depolama ile ilgili taktiksel kararlar almadan önce planlanması gereken bazı süreçler vardır. Tedarik zincirinin performansını maksimize etmek için bir lojistik stratejisi kurgulanmalıdır.
Lojistik stratejisi, “herhangi bir tedarik zincirinde farklı paydaşlar arasındaki planları, hedefleri ve politikaları koordine etmeye yarayan bir dizi yol gösterici ilke, tutum ve prensipler” olarak tanımlanabilir. Tedarik zinciri yönetimini bir bütün olarak geliştiren lojistik stratejisi, tedarik zinciri performansını artırmaya da yardımcı olur. E-ticaret siteleri gibi birçok ticari işletmenin sattıkları ürünlerin dağıtımında lojistik firmaları kullanılmaktadır. Lojistik firmaları, dağıtımın hızını ve kalitesini artırmaktadır.
Lojistik ve Depolama
Lojistik; ürünlerin taşınması, envanteri, depolanması, yönetimi, kontrolleri ve paketlemesi gibi süreçleri kapsayan bütüncül bir işlemler zinciridir. Lojistik süreçlerinin hayata geçirilebilmesi için insan gücü, araçlar ve fiziki depolama alanı gerekir. Bu sebeple firmalar önemli maliyetlere katlanmak zoruna kalır.
Yatay model tercih eden firmaların birçoğu, ürün ve stok süreçlerini lojistik entegrasyonları ile tedarikçi firmalar üzerinden işleterek, lojistik maliyetlerini minimize etmeye çalışmaktadır. Hazır e-ticaret paketlerinin yönetim panellerinde lojistik entegrasyonlar bulunmaktadır. Ana tedarikçilerin birçoğu, bu hazır sistemler üzerinden e-ticaret girişimlerine lojistik destek sunulabilmektedir.
Stok maliyetleri gerekmeden kurgulanan lojistik yöntemi, birçok e-ticaret sitesi için cazip gelmektedir. Ancak bu sistemde teslimat sürelerinin gecikmesi riski vardır ve bu durum e-ticaret organizasyonları için dezavantaj oluşturmaktadır. Büyük e-ticaret firmaları, çok satılan ürünlerini stoklarına doğrudan alarak, teslimat sürelerini kısaltma yolunu tercih etmektedir.
Lojistik Stratejisinin Önemi
Lojistik entegrasyonu, tedarik zinciri organizasyonunu sürekli etkileyen bir faktördür. Tedarik zincirinin esnekliğine uyum sağlamak için uygun bir lojistik stratejisi kurgulanması gerekir. Lojistik stratejisi, hizmet düzeylerini düşürmeden gerekli kurumsal ve işlevsel değişikliklerin şirketi nasıl etkilediğini belirlemeyi sağlar.
Tedarik zinciri, sürekli değişen herhangi bir lojistik organizasyonu etkiler. Tedarik zincirinin esnekliğine uyum sağlamak için şirketler, kurumsal bir lojistik stratejisi geliştirmeli ve uygulamalıdır. Bu, bir şirketin olası değişikliklerin etkilerini tanımlamayı ve hizmet düzeylerini düşürmemeyi sağlar. Ayrıca, lojistik süreçlerinde kurumsal veya işlevsel değişiklikler yapmaya da olanak tanır.
Lojistik Stratejisinin Bileşenleri
Lojistik operasyonlardan maliyet avantajı elde etmek için operasyonun tüm bileşenlerini incelemek gerekir. Lojistik ve organizasyon hedefleri ve bileşenleri birbiriyle uyumlu olmalıdır.
Lojistik stratejisinin temel bileşenleri şunlardır;
• Ulaştırma: Mevcut ulaşım stratejilerinin hizmet düzeylerine etkisi incelenmelidir.
• Dış kaynak: Lojistik fonksiyonunda hangi dış kaynağın kullanıldığı incelenmelidir. Bir üçüncü taraf lojistik şirketi ile daha fazla dış kaynak kullanmanın, organizasyonun hizmet seviyelerini iyileştirip iyileştirmeyeceği sorgulanmalıdır.
• Lojistik sistemleri: Mevcut lojistik sistemlerinin lojistik stratejisini başarıyla uygulamak için gerekli veri sağlayıp sağlamadığı ve yeni sistemlere ihtiyaç olup olmadığı belirlenmelidir.
• Rakipler: Rakiplerin lojistik sistemlerde neler kullandığı kontrol edilmelidir.
• Bilgi: Lojistik organizasyonu yönlendiren bilgiler, gerçek zamanlı ve doğru olmalıdır. Veriler yanlışsa alınan kararlar da hatalı olacaktır.
• Strateji incelemesi: Lojistik organizasyonun hedeflerinin, şirket hedefleri ve stratejileri ile uyumlu olup olmadığı tespit edilmelidir.
Etkili Bir Lojistik Stratejisi Kurgulamanın İpuçları
Lojistiğin geleceği, teknoloji ile daha umut vericidir. Bu geleceğe ayak uydurmak için şimdiden doğru adımlar atmak önemlidir. Özellikle e-ticarete yeni başlayan firmalar, organizasyonun yapısına veya hedeflerine göre üçüncü taraf lojistik sağlayıcıları aracılığı ile depolama, paketleme, montaj ve dağıtım gibi hizmetler alabilir. Bu sayede lojistik stratejisinin birçok kurgusu hazır olarak sunulmuş olur.
Etkin bir lojistik stratejisi kurgulayabilmek için şu unsurlar dikkate alınmalıdır;
• Lojistik stratejisi, dünyanın farklı yerlerinde bulunan tedarikçilere, şirketlere ve üreticilere entegre olacak şekilde kurgulanmalıdır.
• Lojistik zorlukları gerçek zamanlı olarak karşılayabilecek, tüm varlıklarda tutarlılık sağlayacak, görünürlüğü artıracak, süreçleri kolaylaştıracak ve birbirine bağlayacak teknolojiye sahip olunmalıdır.
• Konumlardan bağımsız olarak tedarik zincirindeki herkese ulaştırılabilecek çözümler sunulmalıdır.
• Tedarik zincirinin farklı ihtiyaçlarına göre tamamen yapılandırılabilir çözümler sunulmalı; bu çözümler, şirketin ihtiyaçlarına uyum sağlamalıdır.
• Bulut teknolojisi, takip ve izleme teknolojisi, ses teknolojisi ve 3D baskı gibi yenilikler lojistik süreçlerine dahil edilmelidir.
• Stoklar gerçek zamanlı olarak güncellenmeli ve stoktan düşmeyen ürün yeniden sipariş edilmemelidir.
• E-ticaret sektöründeki talepler sürekli değiştiği için tedarik zincirinde sipariş ve ürün gönderilerini takip etmek üzere entegre araçlar kullanılmalıdır.
• Lojistik stratejilerine ölçeklenebilir süreçler dahil edilmelidir. Örneğin; tatil mevsimlerindeki satışlar veya sipariş hacmindeki ani artışların nedenleri sorgulanmalıdır.